تبیین بایدها و نبایدهای آرمانگرایی در محیط‌های دانشجویی

  گزارش تصویری از دیدار جمعی از دانشجویان با رهبر معظم انقلاب

در ابتدای این دیدار یازده فعال سیاسی فرهنگی و علمی دانشجویی،‌حدود دو و نیم ساعت به نمایندگی از تشکلها، اتحادیه ها، انجمن ها و کانونهای دانشجویی دیدگاههای متفاوت خود را درباره مسائل مختلف کشور بیان کردند. سپس رهبر انقلاب ضمن پاسخ به سؤالات و ابهامات مطرح شده، آرمانگرایی سیاسی، علمی و اخلاقی - معنوی را مهمترین توقع از مجموعه های دانشجویی خواندند و به تبیین بایدها و نبایدهای نگاه نقادانه، معتدل، منصفانه و پر امید به مسائل کشور پرداختند.

رهبر انقلاب اسلامی در ابتدای سخنان خود با اشاره به مطالبی که نمایندگان دانشجویان در این دیدار مطرح کردند، آنها را بسیار خوب و منعکس کننده فضای دانشجویی خواندند و تأکید کردند: برخی از این مطالب، راهگشا و برخی هم حاوی نکات مفیدی بودند که مسئولین مربوطه باید به آنها توجه جدی کنند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای سپس به برخی نکات مطرح شده از جانب دانشجویان، اشاره کردند.

«لزوم شرح صدر سیاسی در میان دانشجویان» یکی از این نکات بود که رهبر انقلاب اسلامی درخصوص آن گفتند: در پایبندی دقیق به اصول و ارزشها و در عین حال رعایت شرح صدر با افراد غیر همفکر در زمینه های مختلف از جمله مسائل سیاسی، هیچ منافاتی وجود ندارد.

حضرت آیت الله خامنه ای درخصوص موضوع «حضور نیافتن مسئولان در دانشگاهها» که از جانب دانشجویان مطرح شده بود، خاطرنشان کردند: این اشکال کاملاً وارد است و مسئولان اعم از رؤسای سه قوه، مسئولان میانی، رئیس سازمان صدا و سیما، و فرماندهان سپاه و نیروهای مسلح باید در دانشگاهها حضور یابند و ضمن شنیدن سخنان دانشجویان، سخنان و استدلال های خود را نیز بیان کنند که در این صورت، بسیاری از ابهامات و سؤال های نسل جوان برطرف خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به مطالب مطرح شده درخصوص برخی برخوردهای قضایی با تشکل ها، سایت ها و وبلاگ های دانشجویی افزودند: البته قوه قضاییه در این خصوص، استدلالهایی دارد که اگر مطرح شود احتمالاً برخی ابهامات برطرف خواهند شد اما عقیده من هم این است که نباید در قبال اظهار نظر تند یک جوان دانشجو، برخورد تند شود.

ایشان درخصوص نگاه اقتصادی عدالت محور و دیدگاه اسلام درباره سرمایه داری که از جانب یکی از دانشجویان مطرح شد، خاطرنشان کردند: نگاه اقتصادی در کشور باید عدالت محور باشد و این موضوع منافاتی با سیاستهای اصل 44 ندارد.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: اگر سیاستهای اصل 44، آنگونه که تبیین شد، اجرا شود، قطعاً به سرمایه داری مذموم و محور شدن سرمایه داری در تصمیمات کلان کشور منتهی نخواهد شد.
ایشان افزودند: مشکلات و فشارهای روزافزون اقتصادی کنونی در غرب و اروپا ناشی از ذات نظام سرمایه داری، یعنی سرمایه سالاری است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه باید مراقب بود تا نگاه سوسیالیستی بر تفکرات اقتصادی غلبه پیدا نکند، خاطرنشان کردند: اگر سیاستهای اصل 44، در همان چارچوبی که تبیین شد، اجرا شود، قطعاً مکمل اقتصاد عدالت محور خواهد بود.

حضرت آیت الله خامنه ای، اقتصاد مقاومتی را متفاوت از اقتصاد تهاجمی دانستند و با اشاره به صحبتهای یکی ازدانشجویان درخصوص اقتصاد تهاجمی افزودند: اگر در این زمینه، یک تبیین دقیق دانشگاهی ارائه شود، شاید بتواند به عنوان تکمیل کننده اقتصاد مقاومتی مورد استفاده قرار گیرد.

ایشان خاطرنشان کردند: منظور از اقتصاد مقاومتی، اقدامات تدافعی و حصارکشی به دور خود نیست بلکه اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که برای یک ملت، حتی در شرایط فشار و تحریم، زمینه رشد و شکوفایی را فراهم می کند.
رهبر انقلاب اسلامی درخصوص سؤال یکی از دانشجویان مبنی بر اینکه «آیا انتقاد کردن به معنای تکمیل کردن پازل دشمن است» تأکید کردند: من به هیچ وجه اعتقادی به انتقاد نکردن ندارم بلکه همواره اصرار دارم، جریان دانشجویی موضع انتقادی خود را حفظ کند.

حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: اما در بیان انتقادها باید به این نکته توجه شود که طرح آن به گونه ای باشد که مقصود دشمن را برآورده نکند.

یکی از دانشجویان درخصوص «تفاوت برخی دیدگاههای کارشناسی با نظرات رهبری و اینکه آیا این تفاوت دیدگاه به معنای مخالفت با ولایت و نظام است» پرسیده بود که رهبر انقلاب اسلامی گفتند: هیچ نظر کارشناسی که مخالف با نظر رهبری باشد به معنای مخالفت با ولایت نیست.

ایشان تأکید کردند: کار کارشناسی و دقیق علمی، به هر نتیجه ای که برسد، برای صاحب آن نظر، معتبر است و نباید مخالفت با نظام تعبیر شود.

ایشان همچنین با اشاره به سخنان یکی از دانشجویان ارتباط تشکلهای دانشجویی با مجموعه های دانشجویی دخیل در نهضت بیداری اسلامی را ضروری دانستند.

رهبر انقلاب همچنین درباره سخنان یکی از دانشجویان درباره کم تحرکی شورایعالی فضای مجازی افزودند: نباید برای دیدن نتایج فعالیت این شورا تعجیل کرد چرا که اینگونه کارها، نیازمند چند سال زمان است.

حضرت آیت الله خامنه ای در بخش دوم سخنانشان با طرح برخی از توقعات از مجموعه ها و محیطهای دانشجویی تأکید کردند: دانشگاه یک جریان سیال متراکم از نیروست که اگر آزاد و هدایت شود کشور را به طور کامل هدایت خواهد کرد.
ایشان توان متراکم محیطهای دانشجویی را متکی به دو عنصر نیروی فیاض جوانی و نیروی ناشی از علم و دانش جویی دانستند و افزودند: دانشگاه می تواند با تکیه بر نشاط و اعتماد به نفس تشدید شده پس از انقلاب به همه توقعات پاسخ دهد.
رهبر انقلاب در تشریح این توقعات، آرمانگرایی را به عنوان یک توقع اساسی مورد تأکید قرار دادند و در سه بخش به تبیین آن پرداختند: آرمانگرایی در سیاست، در علم و در معنویت و اخلاق.
ایشان افزودند: آرمانگرایی در علم یعنی به دنبال قله های علمی رفتن که این هدف، خوب درس خواندن را ضروری می سازد.
حضرت آیت الله خامنه ای با تکیه بر این منطق، خطاب به میلیونها نفر دانشجوی کشور خاطرنشان کردند: امروز درس خواندن،‌علم آموزی، پژوهش و جدیت در کار اصلی دانشجویی، یک جهاد است.
ایشان در تبیین آرمانگرایی در معنویت و اخلاق نیز به لزوم پاک بودن محیطهای دانشجویی و تقید به دین و ارزشها اشاره کردند.
رهبر انقلاب در این بخش با ریشه یابی و انتقاد شدید از نگاهی که دانشگاهها را محیطهایی مخالف دین می خوانَد، افزودند: این نگاه ارتجاعی و کاملاً غلط، به آغاز شکل گیری دانشگاه در ایران در چندین دهه قبل از انقلاب و تلاشهای برخی برای تربیت یک نسل روشنفکر غربگرای خودباخته برمی گردد.

حضرت آیت الله خامنه ای با رد این نگاه،‌خاطرنشان کردند: دانشگاه محیط دین و اخلاق و پاکیزگی و معنویت است و توقع این است که دانشگاهها به گونه ای باشد که هرکس به آن وارد می شود تقیدات دینی و اخلاقی اش بیشتر شود.
رهبر انقلاب اسلامی در تبیین بایدها و نبایدهای آرمانگرایی، به سخنان خود در دیدار مسئولان نظام درباره لزوم آرمانگرایی سیاسی توأم با واقع بینی اشاره کردند و در تذکری مهم افزودند: آرمانگرایی نباید با پرخاشگری اشتباه شود بلکه می توان بدون این مسئله بشدت پایبند به ارزشها و اصول بود .

ایشان کنترل احساسات و پرهیز از تصمیم گیری در اوج احساسات را ضروری دانستند و افزودند: حضور تشکلهای دانشجویی در 2-3 سال اخیر در مسائل مختلف اجتماعی - سیاسی فعالانه و قابل تقدیر بوده است اما در همین سالها مواردی وجود دارد که براساس احساسات پاک و مقدس دانشجویان، تشکلها تصمیماتی گرفته و اقداماتی انجام داده اند که صحیح نبوده است چرا که تصمیم باید بر مطالعه موشکافانه و دقیق متکی باشد نه بر احساسات.

رهبر انقلاب به عنوان مثال برای روشن شدن مرز آرمانگرایی و احساسات با اشاره به مخالفت بنیانی نظام با مجموعه های استبدادی منطقه خاطرنشان کردند: با وجود مواضع کاملاً روشن نظام در این زمینه، نباید با کار دیپلماسی سنتی و متعارف مخالفت شود.
ایشان خاطرنشان کردند: میان وظیفه آرمانگرایی مجموعه های دانشجویی و ملاحظه مصالح کشور، عمل به قانون و تدبیر و درایت مدیریتی منافاتی وجود ندارد یعنی می توان هم جوان و پر احساس و آرمانگرا بود و هم جوری عمل کرد که با مسائل مدیریتی و مصالح کشور اصطکاکی نداشته باشد.

حضرت آیت الله خامنه ای در جمع بندی این بخش از سخنانشان خاطرنشان کردند: باید به معنا و عمق آرمانگرایی توجه کرد و ضمن پرهیز از تندروی با ملاحظه واقعیات و مصالح، تصمیم گرفت و اقدام کرد و همیشه به یاد داشت که آرمانگرایی یعنی پایبندی به اصول و ارزشها و آرمانها، تأثیرگذاری بر جهت مخالف و تأثیر ناپذیری از آن.

رهبر انقلاب در ادامه سخنانشان در جمع نخبگان و فعالان دانشجویی حضور فیزیکی و فکری مجموعه های دانشجویی در مسائل مختلف کشور را لازم دانستند و افزودند: حضور فکری با فعالیت فرهنگی در رسانه های دانشجویی و ارائه مواضع و نظرات امکان پذیر است ضمن اینکه اجتماعات دانشجویی متکی بر تصمیمات صحیح نیز حضور فیزیکی را ممکن می سازد.

ایشان تصمیمات احساساتی در اینگونه اجتماعات را دارای پیامدهای منفی خواندند و برای پرهیز از بروز اینگونه تصمیمات و اقدامات پیشنهاد کردند: لازم است مجموعه های دانشجویی یک کانون تصمیم و اقدام تشکیل دهند و در مسائل گوناگون با مشورت و پختگی و نخبگی به یک تصمیم و اقدام واحد برسند و همه دانشجویان نیز به این تصمیم پایبند باشند که در اینصورت تصمیمات و اقدامات ناشی از احساسات، به پای مجموعه های دانشجویی نوشته نمی شود.

حضرت آیت الله خامنه ای سخنان خود را با یک تذکر اخلاقی مهم ادامه دادند: از «قول به غیر علم» بپرهیزید.
ایشان خطاب به همه دانشجویان کشور افزودند: از شما خواهش می کنم همانطور که به نماز و روزه اهتمام دارید به پرهیز از غیبت و تهمت و بیان مطالبی که به آن علم ندارید جداً اهتمام کنید.

مراقبت از لغزشگاه خطرناکی به نام پست و مقام، توصیه دیگر رهبر انقلاب به جوانان دانشجو بود.
ایشان گفتند: البته در دوره ای تشکلهای ارزش گرایی دانشجویی منزوی بودند اما الان اینگونه نیست و ممکن است مسئله پست و مقام برای برخی مجموعه ها و عناصر مطرح باشد شما جوانان مراقب این لغزشگاه باشید چرا که آدمهای گردن کلفت را هم زمین می زند.

توجه به هدف دشمن در جنگ نرم، محور دیگر سخنان امروز رهبری بود.

حضرت آیت الله خامنه ای به دانشجویان گفتند: از سر اعتقاد شما را افسران جنگ نرم می دانم به همین علت تأکید می کنم که به دقت هدف اصلی دشمن از جنگ نرم یعنی ایجاد تغییر در محاسبات مردم و مسئولان را مد نظر داشته باشید.
ایشان، دل، ذهن، تفکرات و اراده مردم را کانون تهاجم نرم دشمنان دانستند و خاطرنشان کردند: آنها به صراحت می گویند باید کاری کنیم که ایرانیان محاسباتشان را عوض کنند یعنی به این نتیجه برسند که ادامه ایستادگی در مقابل استکبار و زورگویان جهانی به نفع آنها نیست و افسران جنگ نرم باید با درک این هدف گیری دشمن، به طور صحیح با آن مقابله کنند.

ایشان در ارائه مقابله صحیح با هدف اصلی دشمنان در جنگ نرم، افزایش سطح معرفت را مورد تأکید فراوان قرار دادند.
رهبر انقلاب به دانشجویان توصیه کردند: سطح معرفت خود را مطالب سایتها،‌وبلاگها و اینجور مسائل قرار ندهید بلکه سعی کنید با اتکای به قرآن، نوشته های استاد مطهری و نوشته های فضلای بزرگ و فضلای جوان حوزه ها، بطور روزافزون سطح معارف خود را ارتقا دهید.
حضرت آیت الله خامنه ای،‌نگاه پرامید را اساسی ترین مسئله خواندند و افزایش مطالعات اسلامی، نگاه مستبصرانه به واقعیات کشور، انتقاد منصفانه و نظارت مستمر و متعادل را جزو وظایف اساسی مجموعه های دانشجویی دانستند و تأکید کردند: همه این موارد باید با مدارا و عقلانیت همراه و از افراط و تفریط بدور باشد.
رهبر انقلاب خاطرنشان کردند: واقعیات کشور، امید را در دلها افزایش می دهد هرچه می توانید این شعاع درخشان امید را در دل خودتان و در دل مردم زنده نگه دارید و گسترش دهید.

در این دیدار قبل از سخنان رهبر انقلاب، 11 نفر از فعالان دانشجویی آقایان و خانمها:

- علی حسن زاده - نماینده بسیج دانشجویی
- جواد مختاری علی آبادی - دانشجوی نخبه سال آخر دکترای شیمی
- مهدی امیریان - نماینده دفتر تحکیم وحدت
- بشری هاتف قوچانی - دانشجوی نخبه سال آخر دکترای فیزیوتراپی
- علی جمشیدی - نماینده اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل
- محمدیاسر ترابی - نماینده گروههای جهادی دانشجویی
- محمد پهلوان کاشی- نماینده اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان
- مهسا قربانی - نماینده انجمنهای علمی دانشجویی
- مهدی خوجیگی - جنبش عدالتخواه دانشجویی
- سهیل کیارش - نماینده رسانه های دانشجویی
- لیلا عبدالله زاده - دانشجوی نخبه دکتری اقتصادی بین المللی دانشگاه آزاد
- و محمدحسین عبداللهی - به نمایندگی از کانونها و هیأتهای دانشجویی

دیدگاه‌های خود را درباره مسائل مختلف علمی - دانشگاهی - صنفی - فرهنگی - اجتماعی - سیاسی و اقتصادی بیان کردند.
مهمترین نکاتی که نمایندگان تشکلها و فعالان دانشجویی در سخنان خود مطرح کردند به این شرح است:

- انتقاد از عملکرد کُند دستگاه دیپلماسی در برخی تحولات منطقه
- گلایه از ضعف اخلاق اسلامی در فضای سیاسی و رسانه ای کشور
-لزوم برائت و عذرخواهی رسمی حامیان فتنه 88 از ملت ایران
- انتقاد از تنگ نظری برخی مدیران میانی در باب آزادی بیان
- ضرورت رعایت عملی و همه جانبه قانون در تصمیمات و اقدامات مسئولان
- لزوم خدمت رسانی بدون «حاشیه سازی و جدل سیاسی» از جانب مسئولان
- گستاخی بیشتر جبهه استکبار در صورت هرگونه عقب نشینی با هر بهانه و توجیه
- ضرورت پرهیز عناصر و فعالان سیاسی از سیاسی بازی و فریب کاری برای ورود به عرصه انتخابات
- نگرانی از نهادینه شدن انتخاباتِ تبلیغات محور و نقش آفرینی کانونهای قدرت و ثروت در انتخابات
- ضرورت هوشیاری مسئولان در قبال فرصت طلبان تفرقه انگیز
- استفاده کامل از ظرفیتهای مردمی نظام و پرهیز از محدود کردن این ظرفیت به انتخابات و راهپیماییها
- مراقبت از بازی در پازل دشمن و در عین حال آسیب شناسی و بیان هوشمندانه نقاط ضعف
- گلایه از برخی الگوسازی های غیر ارزشی و ارائه تصویر غیرواقعی و ناامیدانه از کشور، در رسانه ها
- الگوسازی درباره فرهنگ صحیح اقتصادی و اقتصاد مقاومتی در رسانه ملی و پرهیز از تبلیغ و ترویج تجمل گرایی
- نبود توجیه منطقی و اقتصادی برای هزینه های میلیاردی برخی رشته های ورزشی و تأثیر منفی این مسئله بر نخبگان کشور
- بی نتیجه بودن تحریم ها و فشارهای اقتصادی غرب
- نبود نقشه راه فرهنگی و عدم انسجام برخی فعالیتهای دستگاههای فرهنگی
-انتقاد از کمبود خلاقیت و ابتکار در ارائه پیشرفتهای نظام به افکار عمومی
- انتقاد از تغییرات مکرر برخی قوانین بویژه قوانین مربوط به خدمت نظام وظیفه
- نبود نگاه مناسب و دقیق به جنگ نرم و الزامات آن، در برخی دستگاههای فرهنگی و اجرایی
- لزوم تدوین نقشه جامع برای بهره برداری از فرصت های فضای مجازی
- انتقاد از کم تحرکی شورایعالی فضای مجازی
- نبود نگاه جامع و برنامه ریزی های دقیق فرهنگی در دانشگاهها
- ضرورت برخورد عبرت آموز با سودجویان و اخلال گران در نظام اقتصادی
- لزوم اهتمام جدی دستگاهها و سه قوه به فرمان 8 ماده ای رهبر انقلاب برای مقابله با فساد مالی
- ضرورت برخورد جدی با سودجویان اقتصادی و برنامه ریزی علمی و منسجم برای مقابله با برخی مشکلات اقتصادی
- برنامه ریزی برای تبدیل تحریم به فرصت
- توجه همزمان به پیشرفت همراه با عدالت
- لزوم حضور فعال و غیر انفعالی در فضای مجازی و استفاده از برخی فرصت ها بجای برخوردهای محدود کننده و سلبی
- ضرورت ارائه تعریف صحیح از سرمایه ایرانی و سرمایه داریِ مورد تأیید و تفاوت آن با سرمایه داری منفعت پرست
- بی ثباتی در سیاستهای بخش کشاورزی
- هشدار درباره ورود برخی سازمانها و نهادهای غیردولتی به موضوع محرومیت زدایی با الگوهای غربی
- ارتقای سیستم ثبت حقوق معنوی مالکیت
- لزوم تبیین دقیق موضوع «مردمی کردن اقتصاد» و مرز میان واگذاریهای اصل 44 و حرکت نکردن به سمت سرمایه داری
- اقتصاد تهاجمی به عنوان مکمل اقتصاد مقاومتی
- و نیاز مبرم کشور به فرهنگ کار و تلاش خستگی ناپذیر

- اهمیت هدفمند شدن پژوهش ها در دانشگاهها بر مبنای نیازهای کشور
- منطقی کردن ظرفیت پذیرش دانشجو در رشته های تخصصی در مقاطع تحصیلات تکمیلی
- ضرورت اعتماد سازی میان دانشگاهها و بخش صنعت
- رعایت موازین قانونی و عدالت در انتخاب اعضای هیأت علمی دانشگاهها
- خلاء نظریه پردازی در حوزه بیداری اسلامی در دانشگاهها
- گرفتار شدن موضوع تحول در علوم انسانی در بروکراسی نظام آموزش عالی
- انتقاد از پدیده هایی همچون تحصیلات دانشگاهی پولی و دانشگاههای غیر انتفاعی
- ضرورت ایجاد ساختارهای لازم برای افزایش تعامل دانشجویی با دانشجویان کشورهای دیگر
- نگاه عمیق و ژرف و به دور از اقدامات ظاهری، به موضوع دانشگاه اسلامی
- نبود تحرک و تحول لازم در اسلامی کردن علوم انسانی
- تقویت و گسترش رشته های کاربردی در دانشگاهها
- ارتباط بیشتر و نظام مند با نخبگان دانشجویی
-انتقاد از سیاست خصوصی سازی امکانات رفاهی و خوابگاههای دانشگاهها
- تحقق نیافتن کرسی های آزاداندیشی به معنای واقعی کلمه، در دانشگاهها
- ضرورت سعه صدر در برخوردهای قضایی با تشکل ها و فعالیتهای دانشجویی
انتقاد از حضور نیافتن سران قوا و مسئولان در جلسات پرسش و پاسخ دانشجویی
- اهمیت ارتقای زیرساخت های مراکز علمی و پارکهای علم و فناوری برای تولید علم بومی
- ضرورت ایجاد بستر لازم برای استفاده از روشهای غیردارویی همچون طب سنتی